Why peace building in Myanmar needs to include women
An interview with Nang Phyu Phyu Lin, the Chair of the Alliance for Gender Inclusion in the Peace Process ______ PK: What made you personally get involved in the Alliance for Gender Inclusion in the Peace Process? Why is it important to you? ကၽြန္မက ဂ်န္ဒါအၾကံေပးတစ္ဦးအေနနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအခြင့္အေရး၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက႑စံုုတြင္ ပါ၀င္မႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ (၁၀)ႏွစ္ေက်ာ္ကတည္းက ဖြ႔ံံံျဖိဳးေရးေလာကမွာတာ၀န္ထမ္းေဆာင္လာခဲ့သူပါ။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးကြန္ယက္ေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုုပ္မဲ့အဖြဲ႔ေတြစုုစည္းၿပီး စုုေပါင္းညြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႔လုုပ္မယ္ဆိုုတဲ့အခါ ဒီစုုစည္းမႈဟာ ျမန္မာႏိုုင္ငံရဲ ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္အတြက္ အင္မတန္မွ အက်ဳးိရွိမဲ့လုုပ္ရပ္တစ္ခုုအေနနဲ႔ ခံယူတာမိုု႔ AGIPP မွာ တက္ၾကြစြာနဲ႔ပါ၀င္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုုတာ လူတစ္ဦး၊ အဖြဲ႔တစ္ခုု၊ လူအမ်ိဳးအစားတစ္ခုုတည္းနဲ႔သက္ဆိုုင္တဲ့က႑ မဟုုတ္ပါဘူး။ လူသားအားလံုုးနဲ႔ဆိုုင္တဲ့အရာမိုု႔လိုု႔ လူသားအမ်ိဳးအစားအားလံုုးမခြဲျခားပဲ ပါ၀င္ရမဲ့အရာတစ္ခုုပါ။ တိုုင္းျပည္အဆင့္သာမက မိသားစုုအတြင္းမွာေတာင္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ သင့္ျမတ္မႈမရွိရင္ ဘယ္လိုုမွဖြံံ႔ျဖိဳးမႈ၊တရားမ်ွတမႈဆိုုတာရွိလာမွာမဟုုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တရားမ်ွတစြာ ဖြံ႔ျဖိဳးတဲ့တိုုင္းျပည္ျဖစ္ဖိုု႔ အားလံုုးအတူတကြပါ၀င္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ မရွိမျဖစ္ အေရးႀကီးပါတယ္။
Can you give an example from your experience of how this can change the dynamics of peace processes? AGIPP ကိုုပဲဥပမာအေနနဲ႔ေျပာရရင္ အရင္တံုုးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆာင္ရြက္ေနသူအဖြဲ႔ေတြဟာ အမ်ဳိးသမီးအေရး တန္းတူညီမွ်ေရးရႈေထာင့္က ေတြးေခၚလုုပ္ေဆာင္ႏိုုင္စြမ္းဟာ အမ်ိဳးသမီးအေရးတန္းတူညီမ်ွေရးကိုုလုုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အဖြဲ႔ေတြေလာက္မရွိသလိုု အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔မ်ားရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကိုု တတ္ကၽြမ္းနားလည္မႈဟာလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုုတစိုုက္မတ္မတ္လုုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အဖြဲ႔ေတြေလာက္ မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အခုုလိုု ပူးေပါင္းလိုုက္တဲ့အခါ အခ်င္းခ်င္းအသိပညာေတြ မ်ွေ၀ၿပီးသားျဖစ္သလိုု မ်ွတတဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ျဖစ္လာေအာင္ ၿပီးျပည့္စံုုတဲ့ အၾကံဥာဏ္ေတြကိုု သက္ဆိုုင္ရာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားကိုု ထိေရာက္စြာေပးလာႏိုုင္ပါတယ္။ အႀကံျပဳစာေတြကိုုလည္း ေဒါင့္စံုု က႑စံုုက ေရးသားေထာက္ျပတင္ျပႏိုုင္တဲ့အခါမွာ အစိုုးရဖက္ကေရာ တိုုင္းရင္းသားလက္နက္ကုုိင္ေတြဖက္ကေရာ အသိမွတ္ျပဳမႈကိုု ရရွိလာပါတယ္။ ဥပမာ - NCA လက္မွတ္ေရးထိုုးပြဲကိုု AGIPP ကိုု ေနရာေပးဖိတ္ၾကားျခင္းမ်ိဳးျပဳလုုပ္လာပါတယ္။ ဒီကတစ္ဆင့္ Joint Monitoring မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုု CSO ေတြကိုုထည့္သြင္းေပးဖိုု႔ အၾကံျပဳစာေတြကိုုေပးတဲ့အခါ အသိမွတ္ျပဳမႈေတြရရွိလာပါတယ္.
Who is the most important target group you are focusing on for the campaign/project? ၁။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ ဦးေဆာင္ေနတဲ့ႏိုုင္ငံေတာ္အစုုိးရ ၂။ တိုုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ၃။ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုုလုုပ္ေဆာင္ေနေသာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ၄။ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာေဒသရွိ က႑စံုုမွသူမ်ား ၅။ နယ္ပယ္က႑အသီးသီးမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ၆။ ျပည္သူလူထုုမ်ား ၇။ ျမန္မာႏိုုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကိုု စိတ္၀င္စားသူ၊ ပ့့ံပိုုးသူ ႏိုုင္ငံတကာမွအဖြဲ႔မ်ား
What about more widely in the aid sector, what can people working in aid agencies do to support the campaign? AGIPP မွာ အဖြဲ႔၀င္ေတြ သေဘာတူခ်မွတ္ထားတ့ဲ ေပၚလစီရွိပါတယ္။ Mission, Vision ေတြ Strategic objective ေတြရွိပါတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ သေဘာတူညီကိုုက္ညီရင္ ပံ့ပိုုးသူမ်ားက ကူညီလိုု႔ရပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။