Community Driven Development in Myanmar?: An interview with International Financial Institution (IFI
“အမွားေတြကိုလက္ခံျပီး ပိုေကာင္းေအာင္ေဆာင္ရြက္ေစခ်င္ပါတယ္” IFI Watch Myanmar ႏွင့္ေတြ႔ဆံုျခင္း ေမးျမန္းသူ - ျငိမ္းဇာနည္နိုင္
ေမး။ ။ IFI Watch နဲ႔အရင္မိတ္ဆက္ေပးပါဦး။
ေျဖ။ ။ IFI Watch Myanmar က ကမၻာ့ဘဏ္၊ အာရွဖြ႔ံျဖိဳးေရးဘဏ္ အစရွိတဲ့ နိုင္ငံတကာဘ႑ာေရးအကူညီေပးအဖြဲ႔႔ (IFI)ေတြရဲ႔ ဖြ႔ံျဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ရင္းႏွီးျမွပ္နွံမႈေတြကို ေစာင့္ၾကည့္တဲ့အဖြဲ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔ကကြန္ယက္အသြင္နဲ႔လႈပ္ရွားပါတယ္။ တစ္သီးပုဂၢလအဖဲြ႔၀င္မ်ားနဲ႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ ေဒသခံကိုယ္စားလွယ္ေတြလည္းပါ၀င္ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔ရဲ႔ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ နိုင္ငံတကာကအကူအညီနဲ႔ရင္းႏွီးျမွပ္နွံမႈေတြဟာ တန္းတူညီမ်ွမႈ၊ တရားမ်ွတမႈနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိုမထိခိုက္တဲ့ ေရရွည္ဖြ႔ံျဖိဳးေရး ျဖစ္ေစဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ လူထုဗဟိုျပဳစီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္ျပီး IFI Watch ျမန္မာရဲ႔ အျမင္ကိုသိခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ။ ။လူထုဗဟိုျပဳစီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ၂၀၁၂ ကတည္းက ေစာင့္ၾကည့္လာပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ေျမျပင္အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈအေနနဲ႔ CDD တစ္ခုတည္းရွိေတာ့ ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈေတြလည္းလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ တိုင္ၾကားမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ျပီးလည္း ေလ့လာစံုစမ္းမႈေတြလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ့ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို အေျခခံျပီး မၾကာေသးမီကအစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္လည္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလူထုဗဟိုျပဳစီမံကိန္းရဲ့ အဓိကအားသာခ်က္ကေတာ့ ေဒသေခါင္းေဆာင္မႈနဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ျမွင့္တင္မႈကို အေျခခံတဲ့စဥ္းစားခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာအင္မတန္ အဓိပၸာယ္ျပည့္၀တဲ့ သေဘာတရားျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔ကြင္းဆင္းေလ့လာရာမွာေတြ႔ရတဲ့ ဒီစီမံကိန္းကေပၚထြက္လာတဲ့ လမ္းေတြ၊ တံတားေတြ၊ ေက်ာင္းေတြ၊ စတဲ့အေျခခံအေဆာက္အဦေတြဟာ ေကာင္းမြန္ျပီး ေဒသဖြ႔ံျဖိဳးေရးအတြက္ အမ်ားၾကီး အေထာက္အကူျဖစ္တာေတြ႔ရပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာေတာ့ စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာရွိေနပါတယ္။
ေမး။ ။ စီမံကိန္းရဲ႔ အၾကီးမားဆံုးစိန္ေခၚမႈကဘာျဖစ္မလဲ။
ေျဖ။ ။ ဒီေနရာမွာ မီးေမာင္းထိုးတင္ျပလိုတာက တာ၀န္ခံ၊တာ၀န္ယူမႈ (Accountability) အပိုင္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔ဆီကို တိုင္ၾကားမႈေတြနဲ႔ ေလ့လာစံုစမ္းမႈေတြအရ ဒီစီမံကိန္းမွာ အလြဲသံုးစားမႈနဲ႔ ျခစားမႈေတြရွိေနပါတယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ ေဒသတစ္ခုမွာ လူထုစည္းရံုးေရးမႈက ရံပံုေငြကို ကိုယ္တိုင္ထုတ္ယူျပီး အလြဲသံုးစားလုပ္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးရွိဖူးပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ အစိုးရဌာနကေနတဆင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္တဲ့အဖြဲ႔အစည္း (Facilitating Agency) တစ္ခုက ေဒသခံလူထုကို သတင္းအခ်က္အလက္အမွားေပးျပီး ျခိမ္းေျခာက္တာမ်ိဳးလည္းရွိပါတယ္။
ေမး။ ။ IFI Watch ျမန္မာအေနနဲ႔ ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို ကမၻာ့ဘဏ္နဲ႔ ေက်းလက္ဖြ႔ံျဖိဳးေရးဦးစီးဌာနတို႔ကို ဆက္သြယ္တင္ျပခဲ့ပါလား၊ သူတို႔ရဲ႔ တံု႔ျပန္မႈဘယ္လိုရွိပါလဲ။
ေျဖ။ ။ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ ကမၻာ့ဘဏ္နဲ႔ေရာ ေက်းလက္ဦးစီးနဲ႔ပါေကာင္းမြန္တဲ့ ဆက္ဆံေရးရွိပါတယ္။ ေက်းလက္ဦးစီးအေနနဲ႔ ကြ်န္မတို႔ၾကားသိရတဲ့ တိုင္ၾကားမႈအျဖစ္အပ်က္ေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာနားေထာင္ျပီးေဆာင္ရြက္တာေတြရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီတာ၀န္ခံယူမႈဆိုင္ရာကိစၥေတြဟာ ကြ်န္မတို႔လက္လွမ္းမီတဲ့ ျမိဳ႔နယ္ေတြအနည္းစုမွာသာမဟုတ္ပဲ တစ္နိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ စီမံကိန္းတစ္ခုမွာ ပံုစံတစ္ခုအေနနဲ႔ ျဖစ္ပ်က္ေနမွာ စိုးရိမ္မိပါတယ္။ ဒီ့အတြက္ ကမၻာ့ဘဏ္ကိုေရာ အစုိးရ ကိုပါကြ်န္မတို႔ စဥ္ဆက္မျပတ္ေျပာဆိုေနပါတယ္။ လူထုဗဟုိျပဳစီမံကိန္းဟာ တစ္နိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္လို႔ အားနည္းမႈေတြ၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိေနမွာ အမွန္ပါပဲ။ ဒါဟာ အျပစ္မဟုတ္ပါဘူး။ ပကတိအျဖစ္အပ်က္ေတြကို အမွန္အတိုင္းသိရွိနိုင္ျပီး သံုးသပ္နုိင္တဲ့ ယႏၱရားေတြ အားေကာင္းဖို႔ေတာ့လိုပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ တိုင္ၾကားမႈစနစ္ (Complaint Mechanism) ေတြရွိေပမယ့္ ဒါေတြကို စနစ္တက် အသက္၀င္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ကလည္း အေရးၾကီးပါတယ္။
ေမး။ ။ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားရွိရင္ေျပာျပေပးပါဦး။
ေျဖ။ ။ ကြ်န္မတို႔ဟာ အလုပ္လုပ္ၾကတဲ့အခါမွာ ေအာင္ျမင္မႈေတြရွိသလို ရံႈးနိမ့္မႈေတြနဲ႔ စိ္န္ေခၚမႈေတြရွိမွာပါ။ ဒါဟာဓမၼတာပါပဲ။ ကြ်န္မေျပာခ်င္တာက အမွားေတြကိုလက္ခံဖို႔လိုပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ပိုေကာင္းေအာင္ေဆာင္ရြက္ေစလိုပါတယ္။ ဒါဟာ စစ္မွန္တဲ့တာ၀န္ယူတာ၀န္ခံျခင္းပါပဲ။ အဲဒါကို ဒီစီမံကိန္းရဲ႔ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္တဲ့ အဆင့္တိုင္းမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္တဲ့သူေတြ က်င့္သံုးဖုိ႔လိုပါတယ္။ ပြင့္လင္းတဲ့ စိတ္ဓာတ္၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ အမွားေတြကို ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္နိုင္မယ္ဆိုရင္ ဒီစီမံကိန္းဟာ အင္မတန္အက်ိဳးရွိမယ္လို႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ေမး။ ။ လူထုစီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ဘာအစီအစဥ္ေတြရွိပါလဲ။
ေျဖ။ ။ လက္ရွိကြ်န္မတို႔အဖြဲ႔အေနနဲ႔ CDD အျပင္ အျခားေသာစီမံကိန္းေတြေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာစရာေတြ အမ်ားအျပားရွိလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အရင္ကေလာက္ေတာ့ CDD အတြက္ အခ်ိ္န္ေပးနိုင္ဖို႔ေတာ့ ခက္ခဲလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ တက္ၾကြတဲ့ နုိင္ငံသားေတြ အထူးသျဖင့္ ေဒသခံျပည္သူေတြနဲ႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ မိမိေဒသမွာ အစဥ္တစိုက္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။ အခုဆိုရင္ စီမံကိန္းအေနနဲ႔ တိုးခ်ဲ့ေဆာင္ရြက္ (Scaling up) ဖို႔ စတင္ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔ အေနနဲ႔ေတာ့ အခါအားေလ်ာ္စြာ တုိင္ၾကားမႈေတြရွိလာရင္ေတာ့ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။ မၾကာခင္မွာလည္း IFI Watch ျမန္မာရဲ႔ website လႊင့္တင္နို္င္ဖို႔ၾကိဳးစားေနပါတယ္။ IFI Watch Myanmar ေဖ့ဘုတ္စာမ်က္နွာလည္းဖြင့္ထားပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔ ကိုယ္စြမ္း ဉာဏ္စြမ္းရွိသ၍ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။