ေဒသတြင္းဘက္စံုစီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ဆိုတာဘာလဲ? The biggest thing you might have never heard

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ RCEP လို႔ေခၚတဲ့ အင္မတန္ႀကီးမားတဲ့ လြတ္လပ္ေသာကုန္သြယ္ေရးစာခ်ဳပ္ မွာပါ၀င္ဖို႔ ညိွႏိႈင္းေနတယ္ဆိုတာ သင္သိပါသလား?

သင္မၾကားဖူးေသးလ်င္လည္း အထူးအဆန္းေတာ့မဟုတ္ပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လူအနည္း အက်ဥ္းသာ ယခုအေၾကာင္းကို သတိထားမိေနက်ပါသည္။ ၂၀၁၂မွ စတင္ကာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ အျခား အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ား ႏွင့္ ၄င္းတို႕၏ လြတ္လပ္စြာကုန္သြယ္ေရး မိတ္ဖက္မ်ား ျဖစ္ေသာ တရုတ္၊ အိႏိၵယ၊ နယူးဇီလန္၊ ၾသစေတးလ်၊ ေတာင္ကိုးရီးယား၊ ဂ်ပန္ စသည့္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ၂၃ ႀကိမ္တိုင္ ညိွႏႈိင္းေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ယခုေအာက္တိုဘာလ အတြင္းတြင္လည္း နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံတြင္ ၂၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ညိွႏိႈင္းေဆြးေႏြးပြဲျပဳလုပ္မည္ဟု သိရပါသည္။

ထိုဧရာမလြတ္လပ္စြာကုန္သြယ္ေရးစာခ်ဳပ္သည္ အသက္၀င္ပါက ကမၻာ့လူဦးေရ ၅၀ရာခိုင္ႏႈန္း ခန္႔ကို လႊမ္းၿခံဳမွာျဖစ္ၿပီး ပါ၀င္မည့္ႏုိင္ငံမ်ားသည္ ကမၻာ့ပို႔ကုန္ပမာဏ၏ ၂၅ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ကမၻာ့ GDP ၏ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ရွိပါသည္။ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ညိွႏႈိင္းမႈမွာ ယခုႏွစ္ ဇူလိုင္တြင္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွလည္း တပတ္ခန္႔ ၾကာျမင့္ခဲ့သည့္ ညိွႏႈိင္းအစည္းအေ၀းကို ဘန္ေကာက္တြင္ တက္ေရာက္ခဲ့ပါသည္။ ထိုအစည္း အေ၀းေနာက္ဆက္တြဲအေနျဖင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးမွလည္း စင္ကာပူတြင္ ၀န္ၾကီးအဆင့္ အစည္းအေ၀းတြင္ အခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ဆက္လက္၍ ေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္ ထပ္မံသြားေရာက္ခဲ့ပါသည္။

ယခုကဲ့သို႔ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာတြင္ ဌာနဆိုင္ရာမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား သြားေရာက္ခဲ့သည္ဟုသာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ထိုမ ွ်သာ သတင္းအခ်က္အလက္ေပးျခင္းသည္ တကယ္တမ္းေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ သမာရိုးက်ျဖစ္စဥ္သာ ျဖစ္ေနပါေတာ့သည္။ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ အစိုးရမွ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီးသည့္ သို႔မဟုတ္ သေဘာတူေဆာင္ရြက္ရန္ရွိသည့္ RCEP ကဲ့သို႔ေသာ ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ ခ်ဳပ္ဆိုမည့္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္ရရွိမႈသည္ အလြန္အကန္႕အသတ္ရွိပါသည္။

၂၀၁၅ ၾသဂုတ္လတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ၉ ႀကိမ္ေျမာက္ RCEP ညိွႏိႈင္းအစည္းအေ၀းကုိ ေနျပည္ေတာ္မွာ လက္ခံက်င္းပခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေဆြးေႏြးပြဲ၏ ရလဒ္ကို အသိမေပးခဲ့သလို၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္လည္း ေဆြးေႏြးရန္ ေနရာမေပးခဲ့ပါ။

အေျခခံဥပေဒျပဌာန္းခ်က္အရ ႏုိင္ငံတကာ၊ ေဒသတြင္းဆိုင္ရာ သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား ခ်ဳပ္ဆိုမည့္ စာခ်ဳပ္မ်ားအား အတည္ျပဳေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ပယ္ဖ်က္ျခင္း၊ ႏုတ္ထြက္ျခင္း ျပဳလိုလ်င္ သမၼတမွ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ သေဘာတူညီမႈ ရယူရမည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေဒသဆိုင္ရာ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၏ အတည္ျပဳခ်က္ရယူရန္မလိုဘဲ ခ်ဳပ္ဆိုျခင္း၊ ပယ္ဖ်က္ျခင္း၊ ႏုတ္ထြက္ျခင္းတို႔ကို ေဆာင္ရြက္ရန္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတအား လုပ္ပိုင္ခြင့္ လြဲအပ္ႏုိင္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားျပန္ပါသည္။

လက္ေတြ႕တြင္မူ ႏိုင္ငံတကာစီးပြားေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္မ်ားသည္ သမၼတရံုး၊ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံရံုး ႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ားညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန ကဲ့သို႕ေသာ ဌာနမ်ားသာ ညိွႏိႈင္းမႈျဖစ္စဥ္တြင္ပါၿပီး လႊတ္ေတာ္မွ အခန္းက႑ပါ၀င္မႈမရွိပဲ သေဘာတူ လက္မွတ္ထိုး ျဖစ္သည္ကမ်ားေနပါသည္။

ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ လူထုႏွင့္ ခ်ျပေဆြးေႏြးျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ျဖစ္ေစ၊ ႏုိင္ငံတကာမွ ျမန္မာႏုိင္ငံအား ကူညီခ်င္သူမ်ားအေနျဖင့္ ညိွႏိႈင္းေနေသာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္မ်ားအေပၚ သံုးသပ္ရန္ လံုး၀မျဖစ္ႏုိင္ကာ၊ အႀကံေပးဖုိ႔အတြက္လည္း အလြန္ ခဲယဥ္းသြားပါသည္။ ယခုအခ်က္သည္ အလြန္စိုးရိမ္ဖြယ္ ေကာင္းပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ RCEPစာခ်ဳပ္တြင္ ပါ၀င္သည့္အခ်က္ေျမာက္မ်ားစြာထဲတြင္ အသိဥာဏ္ပစၥည္း မူပိုင္ခြင့္ တင္းက်ပ္ထားသည့္ ျပ႒န္းခ်က္မ်ားပါ၀င္မည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံလူဦးေရ၏ ၆၀ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ေသာ လယ္ယာေျမက႑တြင္ အသက္ေမြး၀န္း ေက်ာင္းျပဳေနသူမ်ား ႏွင့္ ျပည္သူလူထုက်န္းမာေရးအတြက္ လိုအပ္ေသာေဆး၀ါးမ်ား ေစ်းႏႈန္းသက္သာစြာလက္လွမ္းမွီ နိုင္မႈအေပၚ အက်ိဳးႀကီးမားစြာသက္ေရာက္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနည္းတူ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအပါအ၀င္ အစိုးရဌာနမွ လူအနည္းစု သာလ်င္ ယခုကဲ့သို႔ျဖစ္စဥ္မ်ားကို သိရွိေနၿပီး ဘက္စံုအက်ိဳးသက္ေရာက္ႏိုင္မႈမ်ားကို နားလည္မႈရွိပါသည္။

အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ ေဆြးေႏြးႏုိင္ရန္ ေနရာေပးထားျခင္း အလြန္နည္းေသာ ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေပါင္း ၁၉၀ ေက်ာ္သည္ အာရွ-ပစိဖိတ္မွ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကြန္ယက္ႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ RCEP ညိွႏႈိင္းမႈျဖစ္စဥ္တြင္ ပါ၀င္ေနသည့္ နုိင္ငံေပါင္း ၁၆ႏုိင္ငံမွ အစိုးရမ်ားထံ စာပို႕ခဲ့ပါသည္။ ယင္းစာတြင္ RCEP ညိွႏိႈင္းမႈမ်ားကို ရပ္ေပးရန္ ႏွင့္ ထိုအစား ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈ၊ ေဒသ၏ အမွန္တကယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလိုအပ္မႈမ်ားကို ေရွ႕တန္းတင္သည္ စာခ်ဳပ္ျဖစ္ႏုိင္ရန္ ေတာင္းဆို ခဲ့ပါသည္။

ယခုေဆာင္းပါသည္ RCEP ညိွႏိႈင္းမႈျဖစ္စဥ္ ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္ႏုိင္မႈမ်ား ကို ေစာင့္ၾကည့္သံုးသပ္ထားသည့္ ေဆာင္းပါးတြဲမွ ပထမဦးဆုံးျဖစ္ပါသည္။

Did you know that Myanmar been negotiating to be part of the mega free trade deal called (RCEP)?

If not that is understandable, as very few people have heard of it. Since 2012, Myanmar has undergone 23 rounds of negotiations with ASEAN countries, and their free trade agreement partners (China, India, New Zealand, Australia, South Korea, and Japan) about the RCEP. In this October, plan for another round of negotiation to be held in Auckland, New Zealand was also announced.

If signed, this agreement will cover 50% of the world’s population, which accounts for over a quarter of global exports, and almost 30% of the World’s GDP.

The last round was in July this year when Myanmar also participated in a weeklong trade negotiating committee meeting in Bangkok. In a follow up to this meeting, Minister of Planning and Finance went to Singapore to join ministerial level meetings to discuss further on these matters.

This news was briefly covered in a state-owned newspaper. But this is typically the extent of information that Myanmar citizens receive relating to RCEP or any other treaties, which the Government has signed or is planning to commit.

In August 2015, Myanmar hosted the ninth round of RCEP negotiation in Nay Pyi Taw. But there was no publication of any outcomes or consultations made with civil society organizations.

According to Myanmar’s constitution, the president requires the approval of the parliament to enter into, ratify or annul international, regional or bilateral treaties, But Pyidaungsu Hluttaw may confer the authority on the president to conclude, annul and revoke any kind of international, regional or bilateral treaties or agreements without the approval of Hluttaw.

In the current reality, most international agreements are negotiated by the entities such as Directorate of Investment and Company Administration (DICA), the President’s Office, and the State Counselor’s Office, and are signed without passing through the parliament.

The absence of transparency and public consultations has made it nearly impossible for Myanmar civil society as well as international allies to reflect on the agreement and provide suggestions for improvements. This is particularly troubling since RCEP could have an impact on the majority of Myanmar’s people—for example, 60% of the population working in the agriculture sector and affordable access to medicines for public health—due to stringent intellectual property measures. Similarly, few others in the Government, including the parliamentarians, are aware of the process and understand the comprehensive consequences.

As the space for civil society organizations (CSOs) is very limited for engagement within the country, last year over 190 Myanmar CSOs joined a Asia-Pacific regional civil society network to send a letter to the governments in the 16 RCEP countries.

The letter urged them to stop RCEP negotiations and demanded instead a new model that is based on cooperation and puts the development needs of the region above that of corporations.

This is part one in a series of posts looking at the RCEP and the key implications for Myanmar.

image credited to www.insightsonindia.com